Meseleyi Çözdük, Rahat Uyu Shakespeare!

Eleştirel Düşünmek ya da Düşünememek

Yazar: Rabia Yalçınkaya

“Bu blog yazısını 10 kişi ile paylaşırsan 1 hafta içinde dileğin kabul olacak” desek inanmazsın. E-postana gelen veya Instagram’da denk geldiğin kısa sürede çok para kazandıran iş fırsatları gerçek mi?

İnternet, çok azımız hariç bizi ve hizmetleri kolay ulaşılır yaptı. Sosyal medya, reklam ya da tanıtımlar için en çok tercih edilen araç oldu. Önümüz, arkamız, sağımız, solumuz hep “kaçırılmayacak fırsat” dolu. Peki, ne kadarı doğru?

İşte bu noktada “eleştirel düşünme” yetimizin devreye girmesi gerekiyor. Eleştirel düşünme kısaca; bir yargı oluşturmak için bir konunun nesnel analiz ve değerlendirilmesidir [1]. Böylesi bir süzgeç, bazen refleks bazen planlı olarak bizi yanlış karar vermekten, yanılmaktan hattâ kimi zaman kandırılmaktan kurtarır.

Kolay ulaşılırlık ne insanlarla ne hizmetlerle sınırlı. Bilgi de öyle artık. Hatırlar mısın, bir ara “beynimizin sadece %10’unu kullanıyoruz” diye bir sözde bilimsel gerçek ağızdan ağza dolanıyordu. İşte o, %100 efsane [3]. Bilim insanları her gün beynimizin tamamını kullandığımızı söylüyor [3]. Ama bu efsane, çabuk yayıldığı gibi hâlâ da ortamlarda iş yapıyor. Üstelik ne ilkti ne de son. Eleştirel düşünme, bu yüzden olsa gerek bilgi çağıyla başa çıkabilmek için sahip olunması gereken anahtar beceri olarak görülüyor [2].

Eleştirel düşünme, içinde bulunduğumuz tüketim ve bilgi çağında hayat kurtaran bir unsur. Dahası, ifade gücü yüksek bir sözel ve yazılı anlatım ve isabet düzeyi yüksek bir algı için de olmazsa olmaz bir entelektüel yöntem. Yâni; konuşurken, yazarken, dinlerken ve okurken de eleştirel düşünmeyi devreye soktuğunda dili çok daha etkili kullanabiliyorsun.

Bu süreç temel olarak şöyle işliyor: Dili eleştirel düşünme ile işlediğinde, o dilin standart kuralları kadar ironi ya da mübalağa gibi bağlamsal parçalarını ve sahip olduğu kelimelerin sözlük anlamları kadar mecazî yahut yüklenilmiş anlamlarını da daha açık kavrayabiliyorsun. Bu da konuşma, yazma, dinleme ve okuma becerilerini zihinsel kategoride besliyor.

Şimdi bir eleştirel düşünme “kombo”sunu ilgili tüm bağlamların düğümlendiği bir duruma yöneltelim: Sizlere reklamlarda kendilerini, “1 ayda” ya da “3 ayda” İngilizceyi sıfırdan ileri düzeye bülbül gibi şakıtacak eğitmen, kurs veya uygulama olarak tanıtıp sizden para, zaman isteyen şahıslara inanmayın. Böyle bir durumda hemen ingilizceokulu.co adresinden bize ulaşın.

[1] https://languages.oup.com/

[2] https://youtu.be/EoxnmlFHaPQ?feature=shared 00.40-00.43 [3] https://mcgovern.mit.edu/2024/01/26/do-we-use-only-10-percent-of-our-brain/