Bir Linç Meselesi

Aksan Neden Çözüm Değil?

Yazar: Rabia Yalçınkaya

İngilizce öğrenirken genellikle aksana çok takılıyoruz. Aksan olmadan konuşanların zaman zaman zorbalandığına da şahit oluyoruz. Bu durum öyle bir hâl aldı ki özellikle Türk ünlüler, yurtdışında katıldıkları etkinliklerde çok kısa ama aksanlı ve bol mimikli bir İngilizce ile sıyrılmayı umuyor [1].

Bizde en çok İngiliz İngilizcesi tutuluyor ancak 160 civarında İngilizce aksan var [2]. Tabii en büyük rekabet İngiliz İngilizcesi (UK English) ile Amerikan İngilizcesi (US English) arasında geçiyor. Hatta geçenlerde IELTS için dinlediğim bir yayında konuşmacılardan biri İngiliz İngilizcesi için “en iyisi” dedi ve arkadaşı da onayladı [3]. Oysa ki Amerikan İngilizcesinin İngiliz İngilizcesine göre daha eski olduğu iddia ediliyor ve bunun birkaç olası sebebi tartışılıyor [2]. Biri yapay biri doğal olmak üzere iki gerekçelendirme mevcut:

▪Amerika’ya yerleşen İngilizce konuşanlardan farklı olmak isteyen İngiltere’deki konuşmacılar, sessiz harflerden önce ve kelime sonlarındaki “r”leri telâffuz etmemeye başladı. Bu “moda” hızla yayıldı [4].

▪Yaşayan her dil evrilir ve Londra İngilizcenin merkezi olarak bu dönüşüme de ev sahipliği yaptı [2].

Elbette ki buradan “Amerikan İngilizcesi daha iyi” gibi bir sonuca varmaya çalışmıyoruz. Sadece bu tür ifadelerin temelsiz olduğu kanısını paylaşıyoruz. Daha iyi aksan diye bir şey olamaz. Dahası iyi İngilizce konuşmak için aksan dayatması olamaz. Akıcı ve anlaşılır bir İngilizce için önemli olan telâffuzdur. Kaldı ki anadili İngilizce olanlar dahi telâffuz hataları yapabilir. Kendini düşün: Türkçe kelimeleri hatalı telâffuz ettiğin olmuyor mu?

İngilizceyi akıcı ve anlaşılır konuşabilmek için öz güvene de ihtiyacın var. Doğru telâffuz, öz güvenini; öz güvenin de doğrusunu öğrenme isteğini artıracaktır. Sana yarayacak olan da bu. Aksanla vakit kaybetme; doğru telâffuz çalışarak konuşma organlarını o sesleri çıkarabilmek için eğit. Böylelikle konuşmana doğallık ve akıcılık kazandıracaksın. Hadi iyisin, kaptın yine tüyoları!

P.S. Bu arada Dilan Çiçek Deniz’in hakkı nasıl yenmiş, izle: dailymotion.com/video/x91cvac

[1] https://youtube.com/shorts/plBZfvCeNu8?feature=shared

[2] https://www.ebcteflcourse.com/how-many-different-english-accents-are-there/

[3] https://open.spotify.com/episode/5qaF2kF7ZGoSlOf8pzva7x?si=8d743a557f4c4373 (Bknz. 00.04.47-00.04.52)

[4] https://www.globallanguageservices.co.uk/british-vs-american-english/